Αρθρα

Ένα πανάρχαιο έθιμο του λαού μας για την γιορτινή μέρα της έλευσης του νέου χρόνου είναι «το σπάσιμο του ροδιού». Το έθιμο αυτό αρχικά εντοπίστηκε στην Πελοπόννησο, αν και μετά διαδόθηκε σε κάθε γωνιά της Ελλάδας και συνεχίζεται μέχρι και σήμερα.

Το πρωί της Πρωτοχρονιάς, η οικογένεια πηγαίνει στην εκκλησία, ντυμένοι όλοι με τα καλά τους ρούχα για να παρακολουθήσουν τη Λειτουργία του Μεγάλου Βασιλείου και να υποδεχτούν το νέο χρόνο, καλό κι ευλογημένο. Στην επιστροφή, ο νοικοκύρης του σπιτιού έχει στην τσέπη του ένα λειτουργημένο ρόδι, που στην Μικρά Ασία το φυλούσαν στα εικονίσματα από τις 14 Σεπτέμβρη, δηλαδή τη μέρα του Σταυρού.

Είναι αυτός που κάνει το ποδαρικό και σπάει το ρόδι. Πρέπει να χτυπήσει το κουδούνι στην κλειστή εξώπορτα και να του ανοίξουν. Δεν κάνει να ανοίξει ο ίδιος με το κλειδί του. Έτσι είναι ο πρώτος που μπαίνει στο σπίτι για να κάνει το ποδαρικό με το ρόδι στο χέρι.

Μπαίνοντας μέσα , με το δεξί πόδι, σπάει το ρόδι πίσω από την εξώπορτα για να πεταχτούν οι ρώγες του παντού και ταυτόχρονα λέει: «με υγεία, ευτυχία και χαρά το νέο έτος κι όσες ρώγες έχει το ρόδι , τόσες λίρες να έχει η τσέπη μας όλη τη χρονιά.»

Τα παιδιά μαζεμένα γύρω – γύρω κοιτάζουν οι ρώγες να είναι τραγανές και κατακόκκινες. Όσο γερές κι όμορφες είναι οι ρώγες , τόσο χαρούμενες κι ευλογημένες θα είναι οι μέρες που φέρνει μαζί του ο νέος χρόνος.

Άλλη ευχή που συνηθίζεται να λέγεται κατά το σπάσιμο του ροδιού είναι: «Όσο βαρύ είναι το ρόδι, τόσο βαρύ να είναι το πορτοφόλι μας, όσο γεμάτο καρπούς είναι το ρόδι, να είναι γεμάτο το σπίτι μας με καλά και όσο κόκκινο είναι το ρόδι, τόσο κόκκινη να είναι και η καρδιά μας!»

Η δύναμη του ροδιού

Οι λέξεις ρόδι και ροδιά, εκτός από την προφανή τους ετυμολογική σχέση με τη νήσο της Ρόδου, είναι άμεσα συνδεδεμένες με τις έννοιες ροή και δύναμη. Η δύναμη λοιπόν αυτού του καρπού είναι χαρακτηριστική στην ελληνική μυθολογία και όχι μόνο, αφού τα ιστορικά δεδομένα που σχετίζονται μ’ αυτό τον καρπό είναι ανεξάντλητα.

Στην Αρχαία Ελλάδα πίστευαν πως η δύναμη του ροδιού κρυβόταν στους πολυάριθμους κόκκους του (αφθονία και γονιμότητα), αλλά και στο πορφυρό χρώμα του (χρώμα που φέρνει καλή τύχη). Δεν είναι τυχαίο εξάλλου πως, ακόμη και σήμερα, αποτελεί ένα από τα πιο εκφραστικά σύμβολα της ελληνικής λαογραφίας, με έντονη παρουσία σε κάθε μορφή και έκφραση της παραδοσιακής ζωής.

Τα έθιμα που σχετίζονται με το ρόδι, ποικίλλουν στην πράξη από τόπο σε τόπο και διαφέρουν μεταξύ τους όπως και τα μέρη της Ελλάδας στα οποία το συναντάμε. Τα πιο γνωστά βέβαια είναι η χρήση του στην Παρασκευή των κολλύβων, η συμμετοχή του σε διάφορες φάσεις του γαμήλιου εθιμικού κύκλου και φυσικά, το σπάσιμό του την Πρωτοχρονιά ως ένδειξη καλού ποδαρικού για το νέο έτος.

Πηγή εδώ

Στην αρχαιότητα το ρόδι αναφέρεται ως ιερός καρπός, σύμβολο της γονιμότητας, της αφθονίας και της καλής τύχης! Επίσης, διαθέτει περίοπτη θέση στις τελετές, στην τέχνη και στη μυθολογία των Αιγυπτίων και Ελλήνων! Όμως, εκτός από τις αρχαίες ιστορικές του ιδιότητες χρησιμοποιείται στην ιατρική με ευεργετική δράση σε διάφορες ασθένειες! 

Η ροδιά καλλιεργείται σε όλο τον κόσμο και ευδοκιμεί σε θερμές περιοχές, στα νησιά και στις εσωτερικές πεδιάδες. Είναι φυλλοβόλος θάμνος ή μικρό δέντρο, με μεγάλα μονήρη άνθη, συνήθως κόκκινα και σπανιότερα λευκά. Ο καρπός της είναι το ρόδι και είναι σωροκάρπιο ή συγκάρπιο από πολλές δρύπες (παλαιότερα ονομαζόταν σίδιο), ενώ, ο χυμός του ροδιού αντιπροσωπεύει τα τρία τέταρτα του βάρους του. Το ρόδι και ο χυμός του έχουν ευχάριστη γεύση και έντονο κόκκινο χρώμα! Είναι πλούσια σε βιταμίνες (K. C, E, φυλλικό οξύ, παντοθενικό οξύ, B6), μέταλλα (χαλκό, κάλιο, μαγγάνιο), φυτικές ίνες και αντιοξειδωτικές ουσίες! Σύμφωνα με την τρέχουσα έρευνα, οι αντιοξειδωτικές ουσίες του αποτελούν τα πλέον θεραπευτικά ευεργετικά συστατικά του και συγκεκριμένα είναι οι ελλαγιτανίνες, τα φλαβονοειδή, οι ανθοκυανιδίνες, οι ανθοκυανίνες και οι οιστρογονικές φλαβονόλες και φλαβόνες.

Η ενέργεια που μάς παρέχει είναι:
Ρόδι, νωπό, ολόκληρο, τεμάχιο 154 γρ. Περιέχει 105 θερμίδες
Ρόδι, νωπό, το περιεχόμενο 100 γρ. Περιέχει 97 θερμίδες
Ρόδι, χυμός, ποτήρι 250 γρ. Περιέχει 110 θερμίδες

Αν και τα θεραπευτικά οφέλη του ροδιού μπορούν να αποδοθούν σε διάφορους μηχανισμούς, η έρευνα έχει επικεντρωθεί στις αντιοξειδωτικές, αντικαρκινικές και αντιφλεγμονώδεις ιδιότητές του. Συγκεκριμένα, έχει φανεί πως ο χυμός του ροδιού έχει 2- 3 φορές περισσότερη αντιοξειδωτική δράση από ότι το κόκκινο κρασί ή το πράσινο τσάι. Λόγω της αντιοξειδωτικής του δράσης δρα έναντι των ελεύθερων ριζών, μειώνει το οξειδωτικό στρες και την υπεροξείδωση των λιπιδίων.

Έτσι, συμβάλλει έναντι των καρδιαγγειακών παθήσεων, της δημιουργίας αθηρωματικής πλάκας, της γήρανσης του δέρματος. Επιπλέον, φαίνεται πως προστατεύει έναντι καρκίνων όπως του προστάτη, του μαστού, του δέρματος, του κόλον, του πνεύμονα. Επίσης, αποτελεί ασπίδα έναντι της οστεοαρθρίτιδας, προάγει την παραγωγή ερυθρών αιμοσφαιρίων, συμβάλλει στη μείωσης της αρτηριακής πίεσης, δρα έναντι βακτηριακών λοιμώξεων, οδοντιατρικών ασθενειών. Άλλες πιθανές ευεργετικές ιδιότητές του είναι η πρόληψη έναντι της στυτικής δυσλειτουργίας, της ανδρικής στειρότητας, της νόσου Αλτσχάιμερ, της παχυσαρκίας. Επομένως, λόγω όλων των ευεργετικών ιδιοτήτων που παρέχει είναι πολύ καλό να το προσθέσετε στην διατροφή σας! Το ρόδι ως φρούτο ή ως χυμός μπορεί να καταναλωθεί ως σνακ/ ενδιάμεσο γεύμα. Επιπλέον, μπορείτε να το προσθέσετε στη σαλάτα σας, στο ρύζι, στο γιαούρτι, στο γάλα με τα δημητριακά σας, σε γλυκά, σε σάλτσες! Μπορείτε ακόμη το χυμό του να τον χρησιμοποιήσετε σε κάποιο ντρέσινγκ που συνοδεύετε τη σαλάτα σας! Επίσης, μπορείτε να παρασκευάσετε λικέρ ρόδι, το οποίο να καταναλώνετε ως ηδύποτο/ αλκοόλ λίγες φορές μέσα στην εβδομάδα. Μόνο, πρέπει να αποφεύγετε η κατανάλωσή του από τα άτομα που πάσχουν από κάποια νεφροπάθεια, λόγω της υψηλής του σύστασης σε κάλιο.

Πηγή: εδώ